Grant NCN na temat archiwów społecznych

2023-05-24

Miło nam poinformować, że dr Magdalena Wiśniewska-Drewniak znalazła się w gronie kierowników nowych projektów Narodowego Centrum Nauki. Projekt NCN-SONATA pt. „Oddziaływanie niezależnych archiwów społecznych” został zaplanowany na lata 2023-2025.

Projekt ma na celu zidentyfikowanie i zrozumienie społecznego i afektywnego wpływu niezależnych archiwów społecznych. Archiwa te, często prowadzone m.in. przez organizacje pozarządowe i grupy nieformalne, stają się coraz istotniejszym elementem krajobrazu archiwalnego w Polsce i na świecie. Wciąż jednak brakuje rzetelnych i aktualnych badań empirycznych nad tą częścią niepaństwowego zasobu archiwalnego.

Cel projektu zostanie osiągnięty poprzez badania, w ramach których badacze w pierwszej kolejności poznają szczegółowy kontekst funkcjonowania trzech wybranych archiwów społecznych (np. jaka jest ich historia, cele i zadania, charakter gromadzonych materiałów, metody gromadzenia, przechowywania, i udostępniania materiałów archiwalnych, podejmowane działania, problemy i plany). Ten kontekst (obszerny opis charakteru archiwów społecznych) zostanie wykorzystany do dalszego zbadania wpływu tych archiwów na ich współtwórców - archiwistów społecznych (zazwyczaj wolontariuszy), darczyńców i użytkowników. Projekt koncentruje się w szczególności na wpływie społecznym (np. stymulowanie społeczności, wzmacnianie dialogu międzypokoleniowego, przyczynianie się do uczenia się przez całe życie) oraz na wpływie afektywnym (emocjonalnym).

Oczekiwane rezultaty projektu obejmują stworzenie szczegółowego opisu trzech archiwów społecznych; identyfikację sposobów, w jakie archiwa społeczne wpływają na ludzi i społeczności, a tym samym oszacowanie ich wartości wykraczającej poza gromadzone przez nie materiały archiwalne; wprowadzenie tematu empirycznej oceny wpływu archiwów do polskich badań z zakresu archiwistyki. W szerszym kontekście, niniejsze badanie jest częścią eksploracji współczesnej roli archiwów w społeczeństwie, historii publicznej i wykorzystania wiedzy o przeszłości.

Projekt jest kontynuacją badań nad archiwami społecznymi prowadzonych przez M. Wiśniewską-Drewniak w poprzednim projekcie finansowanym przez NCN w latach 2016-2019 („Archiwa społeczne w Polsce – wielokrotne studium przypadku”), który stał się podstawą do wydania książki Inaczej to zniknie… – pierwszej w Polsce naukowej monografii o archiwach społecznych.

Magdalena Wiśniewska-Drewniak